$42 саяын зам зургаан сар бололгүй хэмхэрч эхлэв үү?

Манай сурвалжлах баг цааш Дарь-Эхийг зорив. Дарь-Эхээс Сансар чиглэлийн засмал зам асфальтан хучилт нь арилж, энхэл донхол болжээ. Энэ замаар зорчиж буй жолооч нар хурдаа хасаж, нүх сүвийг тойрох гэсээр хөдөлгөөнд ачаалал үүсгэж, осол аваар гарах нөхцөл болж байна. Тус чиглэлд зорчиж явсан Баянзүрх дүүргийн зургадугаар хорооны иргэн Г.Батнасан “ Эртхэн зам засварын ажлаа эхлүүлмээр юм. Энэ хавийн зам машинтай явахын эцэсгүй болсон. Өдөр бүр явдаг хүмүүс хөрөнгө мөнгө, цаг заваараа хохирч байна. Шороон замаас ч дор эвдэрсэн тул жолооч нар машин тэргээрээ хохирч байна шүү дээ. Жил бүр л зам засаж, нөхөөс хийдэг. Анхнаасаа чанартай зам барьж, арчилгаа хийвэл ийм асуудлыг шийдэх боломжтой санагдах юм. Зөвхөн энэ хавь гэлтгүй Офицер, Халдварт, Нарны зам гээд Улаанбаатарт хаа сайгүй засвар үйлчилгээ хийх, арчлах шаардлагатай олон зам байна” хэмээн ярилаа. Үнэхээр Улаанбаатарын замд жолооч нар бухимдаж, эд хөрөнгөөрөө хохирч байгаа нь тодорхой. Нэг үгээр хэлэхэд, Дарь-Эхийн зам засвар хийж, нөхөөс тавих биш шинээр барих хэмжээнд болтлоо эвдэрчээ. Мөн Хангай хотхоны баруун талын замын хашлагуудыг тонож, ан цав үүсэж, шороо чулуу холилдож харагдана. Хатуухан хэлэхэд, 2016 оноос хойш нийслэлийг удирдсан эрхмүүд Улаанбаатарын замыг хөсөр хаясан тул анхаарал тавих “эзэн”, эвдэрч хэмхэрснийг нь засаж сайжруулах сэтгэл ч алга. Зарим жолооч эвдэрхий замтайгаа хэдийн эвлэрсэн бололтой.

Энэ онд нийслэлийн зургаан дүүрэгт 45 мянган м.кв замд нөхөөс, 110 мянган м.кв замд заадас хийж, засвар үйлчилгээ хийхээр төлөвлөсөн юм билээ. Энэ төлөвлөгөө хэзээнээс хэрэгжих талаар Нийслэлийн автозамын хөгжлийн газраас тодруулахад “Бэлтгэл ажил эхэлсэн. Удахгүй засаж эхэлнэ” гэх. Төсөв нь батлагдаж, аль эрт гүйцэтгэгчээ сонгосон атлаа өнөөг хүртэл засаж эхлэхгүй байгааг гайхаад барахгүй. Бэлтгэл ажлаа өвөлжин, хаваржин хийсээр байтал удахгүй борооны улирал эхэлж, ус зайлуулах хоолойгүй, угийн арчилгаа тордлогоо муутай, эвдэрч гүйцсэн зам нь сэхэл авахгүй хэмжээнд аль хэдийн хүрээд байна. Мэдээж байгаль дэлхий хураа хайрлавал жилийн жилд хойш сууж сурсан эрхмүүд “Технологийн горим зөрчигдөх учраас нойтон зам засаж болохгүй” хэмээн шалтаг хэлэх нь тодорхой. Улсын Ерөнхий прокурорын газрын Сургалтын төвөөс “Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдал, тээврийн хэрэгслийн ашиглалтын журмын эсрэг гэмт хэргийн шийдвэрлэлт”-ийн талаарх судалгаа хийхэд замын засвар, арчлалтыг цаг хугацаанд нь дүрмийн дагуу хийж, зам тээврийн осол, зөрчил гарахгүй байх нөхцөл бололцоог бүрдүүлэхгүй байгаа нь тогтоогдсон. Авто замын тухай хуулийн дагуу авто замыг эзэмшигч нь авто замын арчлалт, засварын ажлыг мэргэжлийн удирдлага, арга зүйгээр хангаж, хяналт тавьж ажиллахын сацуу авто замын арчлалт, урсгал засвар, ээлжит засвар, их засвар зэргийг тогтмол хийх үүрэгтэй. Энэхүү үүрэг нь зорчигч болон жолооч нар авто замын хөдөлгөөнд аюулгүй оролцож, хамгийн багадаа нэг жилийн турш байгаль цаг уурын нөхцөл болон бусад хүчин зүйлээс үл хамааран эвдрэл гэмтэлгүй зам ашиглах үндэс болох ёстой юм. Ургасан модоо тайрах, сугалах, нураах ажлаа хурдан хийдэг шигээ иргэдийн эд хөрөнгө, амь настай холбогддог авто замыг даруйхан засаж эхэлмээр байна. Дэлхийн хэмжээнд нэг жилд гарч байгаа авто ослын 20 орчим хувь нь замын эвдрэлээс шалтгаалдаг гэж үздэг. Нөгөөтэйгүүр, хотын захирагч өнгөрсөн жил замын татварыг тав дахин нэмэгдүүлэхээр муйхарлан зүтгэхэд нь Ерөнхий сайд хориглож, жолооч нарын нар гийсэн билээ. Тэр үед эрхэм хотын даргын замын бүтээн байгуулалт хийх боломжгүй гэж хатуурхсаны горыг улаанбаатарчууд энэ жил амсах эсэхийг цаг хугацаа харуулах буй за.